1. Wybierz właściwy program Interreg
Są trzy rodzaje programów:
- transgraniczne - realizowane na obszarach przygranicznych państw ze sobą sąsiadujących. Te programy wspierają m.in. przezwyciężanie skutków zmian klimatu, ochronę przyrody, innowacyjność, cyfryzację, rozwój edukacji, kultury, turystyki, transport, a także integrację mieszkańców i współpracę instytucji.
- transnarodowe - obejmują swym zasięgiem terytorium kilku państw Unii Europejskiej (UE), a także państw spoza Unii. Wzmacniają one potencjał instytucji i administracji publicznej poprzez wymianę doświadczeń, testowanie nowych rozwiązań, pilotaże.
- międzyregionalne - pozwalają na unowocześnienie polityk regionalnych oraz efektywniejsze i lepiej skoordynowane wykorzystanie środków unijnych przede wszystkim w programach regionalnych oraz krajowych.
W latach 2021-2027 Polska uczestniczy w następujących programach:
- transgranicznych:
- Południowy Bałtyk
- Polska - Słowacja
- Polska - Saksonia
- Polska - Ukraina
- Litwa - Polska
- Meklemburgia-Pomorze Przednie/Brandenburgia - Polska
- Brandenburgia - Polska
- Czechy - Polska
- transnarodowych:
- Europa Środkowa
- Region Morza Bałtyckiego
- międzyregionalnych:
- Interreg Europa
- URBACT
- ESPON 2030
***
W latach 2014-2020 w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej Polska uczestniczyła w siedmiu programach transgranicznych, dwóch transnarodowych oraz w jednym programie międzyregionalnym. Polska uczestniczyła także w dwóch programach współpracy transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina i Polska-Rosja w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa.
Więcej na temat Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa jest tutaj.
2. Znajdź partnera zagranicznego
W przypadku programów transgranicznych projekt tworzy co najmniej dwóch partnerów z sąsiadujących krajów. W programach transnarodowych i międzyregionalnym (za wyjątkiem URBACT i ESPON2030) w projekty muszą być zaangażowani partnerzy z co najmniej trzech państw, z których co najmniej dwa są państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Zagranicznego partnera możesz znaleźć w następujący sposób:
- skorzystaj z posiadanych kontaktów, np. z miastami partnerskimi, sieciami współpracy, innymi projektami międzynarodowymi, w ramach współpracy instytucjonalnej itp.
- skorzystaj z baz danych na stronach wspólnych sekretariatów (WS),
- weź udział w forach i giełdach poszukiwania partnerów organizowanych przez WS,
- skorzystaj z bezpośredniej pomocy WS i krajowych punktów kontaktowych w poszukiwaniu partnerów.
Zasady partnerskiej współpracy
Partnerzy ustalają między sobą, który z nich będzie partnerem wiodącym. Następnym krokiem jest podpisanie porozumienia partnerskiego, w którym opisują zasady współpracy. Porozumienie zawiera podział zadań, prawa i obowiązki, sposób finansowania oraz terminy. Minimalny zakres porozumienia został określony przez instytucję zarządzającą w wytycznych.
Na partnerze wiodącym spoczywa największa odpowiedzialność, dlatego przy jego wyborze należy wziąć pod uwagę zasoby kadrowe, finansowe i instytucjonalne poszczególnych partnerów, które są niezbędne do koordynowania międzynarodowego projektu. To partner wiodący refunduje pozostałym partnerom w projekcie środki unijne. Robi to na podstawie zawartej umowy o dofinansowanie, która powinna gwarantować należyte zarządzanie środkami przeznaczonymi na projekt, włącznie z warunkami zwrotu nienależnych płatności. Pozostali partnerzy biorą na siebie odpowiedzialność za realizację określonej, przypisanej im części projektu, w tym za ewentualne nieprawidłowości w zakresie zadeklarowanych przez siebie wydatków ponoszonych w projekcie.
Dodatkowym udogodnieniem dla partnerów są europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT). Instytucje z państw UE (możliwy jest również udział instytucji spoza UE) mogą zakładać sformalizowane partnerstwa, które posiadają osobowość prawną. EUWT mogą realizować w partnerstwie z innymi podmiotami lub samodzielnie jako jedyni beneficjenci. Dowiedz się więcej o europejskich ugrupowaniach współpracy terytorialnej.
3. Stwórz projekt
Aby stworzyć projekt w programie Interreg, zapoznaj się najpierw z podstawowymi założeniami danego programu. Źródła informacji o programach to:
- strony internetowe prowadzone przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, tj. strona www.interreg.gov.pl i Portal Funduszy Europejskich (informacje w języku polskim),
- strony programów prowadzonych przez wspólne sekretariaty (informacje w językach programów),
- spotkania informacyjne i szkolenia organizowane przez WS,
- dokumenty programowe, w tym podręczniki dla wnioskodawców i zasady naborów wniosków.
Pomysł na projekt możesz skonsultować z pracownikami WS. Wniosek o dofinansowanie musisz złożyć w języku/ach obowiązującym/ch w danym programie w systemie elektronicznym. Następnie wniosek jest rejestrowany w WS, gdzie pracownicy oceniają go pod względem formalnym i merytorycznym. Ocena odbywa się na podstawie wspólnie wypracowanych i zatwierdzonych kryteriów. Następnie pracownicy WS przygotowują listę rankingową projektów. Decyzję o zatwierdzeniu projektu podejmuje międzynarodowy komitet monitorujący program.
4. Podpisz umowę
Po wybraniu projektu do dofinansowania, partner wiodący jako reprezentant wszystkich partnerów podpisuje umowę z instytucją zarządzającą. W niektórych programach umowa jest podpisywana w języku angielskim.
5. Realizuj projekt
Projekt należy realizować zgodnie z zatwierdzonym wnioskiem o dofinansowanie oraz wytycznymi zawartymi w podręczniku programu.
Wydatki poniesione w trakcie realizacji projektu są zwracane na zasadzie refundacji. Beneficjent najpierw musi ponieść koszt i przedstawić na to dowód, a dopiero potem otrzyma jego zwrot. W programie Interreg NEXT Polska – Ukraina są inne zasady, które obejmują m.in. możliwość otrzymania zaliczki.
Aby otrzymać zwrot poniesionych wydatków należy – w zależności od przyjętych w danym programie zasad – przedstawić raport z częściowej lub końcowej realizacji projektu, którego częścią jest wniosek o płatność.
Dokładne terminy składania raportów i wniosku o płatność określają podręcznik beneficjenta oraz umowa o dofinansowanie.